...Litwini (Bałtowie) stanowili bardzo małą, liczebnie, grupę ludności na tle wszystkich mieszkańców swojego państwa. W związku z liczebną przewagą Słowian Wielkie Księstwo Litewskie przyjęło, zamiast litewskiego, jako urzędowy, język staroruski, a od XVII wieku polski.
Spadkobiercą starań Mendoga został w 1315 roku Giedymin (Gediminas), który rządził przez ponad 20 lat. Skuteczne rządy doprowadziły do umocnienia się państwa i dobrych stosunków z Królestwem Polskim. Synowie Giedymina, Olgierd i Kiejstut, sprawowali rządy od 1344 roku. Po śmierci Kiejstuta (1377) władzę objął syn Olgierda, Jagiełło (Jogaila). Wchodząc w sojusz z Polską, Jagiełło zgodził się przyjąć chrześcijaństwo, wziąć za żonę Jadwigę Andegaweńską i zostać królem Polski.
Zmiany terytorialne Litwy od XII wieku do czasów współczesnych
15 lipca 1410 roku pod Grunwaldem (Žalgiris) miała miejsce jedna z największych bitew europejskiego średniowiecza, w wyniku której rozgromiona została doszczętnie prawie cała armia krzyżacka, wspierana przez znamienitych rycerzy z całej Europy. Jest to jedno z największych zwycięstw militarnych w historii Polski i Litwy.
2 października 1413 została zawarta Unia horodelska, która wprowadziła instytucję odrębnego wielkiego księcia na Litwie, wspólne sejmy i zjazdy polsko-litewskie, urzędy wojewodów i kasztelanów na Litwie, a litewską szlachtę katolicką zrównała w prawach z polskimi rodami. Po tej unii Litwa staje się niezależnym politycznie państwem, na czele którego zasiada wielki książę. Pierwszym wielkim księciem był Witold (Vytautas), a każdy następny miał być wybierany w porozumieniu Litwinów z Polakami.
Litwa w granicach Rzeczypospolitej w roku 1600.
W 1569 roku podpisano dokument Unii lubelskiej, powołujący do życia Rzeczpospolitą Obojga Narodów. Powstałe państwo miało charakter federalny.
XVII i XVIII wiek upłynęły Litwie pod znakiem wojen, w wyniku których Litwa stopniowo traciła swoje terytoria (wojna polsko-rosyjska 1654-1667, powstanie Chmielnickiego, najazd Szwedów). Kolejne wieki nie przyniosły Litwie dobrych czasów. Klęski żywiołowe, głód, zarazy, wojny domowe, wojna północna między Szwecją i Rosją, pustoszyły terytorium Litwy. Po ziemie osłabionej Rzeczypospolitej Obojga Narodów sięgnęli wreszcie sąsiedzi. W 1772 roku miał miejsce pierwszy rozbiór, w 1793 i 1795 kolejne dwa, po upadku powstania kościuszkowskiego, Litwa została ostatecznie podzielona pomiędzy Rosję (Auksztota i Żmudź) i Prusy (Suwalszczyzna).